• Szerokość
    • Rozmiar treści
Archiwalne zdjęcie - autobus w Stalowej Woli

Średnio 2,5 miliona pasażerów rocznie przewozi stalowowolska komunikacja miejska. 1 kwietnia 2021 – obchodziła jubileusz 45-lecia powstania zakładu, choć początki przewozów pasażerskich sięgają lat 60 – tych. Przed ponad cztery dekady zmieniło się wiele, od zmian organizacyjnych, po te najważniejsze transportowe. Dzisiaj Zakład Komunikacji Miejskiej to nowoczesna flota, niskopodłogowych, nowoczesnych, także elektrycznych autobusów, których kierunki wyznacza elektromobilność.

Początek miejskiej komunikacji sięga 1961 roku, kiedy to rozpoczęła swoją działalność komunikacja autobusowa, obsługiwana przez PKS. Tak zwane „ogórki” obsługiwały wówczas dwie linie miejskie „1” i „2”, później dojeżdżającą do Charzewic przez Rozwadów „3”.W 1968 roku uruchomiono czwartą linię, łączącą Rozwadów z Niskiem. Pojawiły się przystanki linii miejskich. Bilety kupowano tylko u konduktora, a niedługo potem również w kioskach Ruchu-u. Zmiany nastąpiły po 1976 roku, kiedy to 1 kwietnia władze miasta wydzieliły PGK jako osobny podmiot wykonujący usługi komunikacji miejskiej. Na ulice wyjechało 12 czerwonych autobusów oznaczonych cyframi „0”,”1”,”2”,”3”,”5”, rolę konduktora przejęły kasowniki. Wybudowano sieć przystanków MKS.

W roku 1992 Rada Miejska podjęła uchwałę powołująca budżetowy zakład pn.: Zakład Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Stalowej Woli, a jej pierwszym dyrektorem został Roman Ryznar (1993-1998). Rozpoczął się rozwój zakładu. Miasto się rozrastało, a wraz z nim potrzeby komunikacyjne, wprowadzano kolejne linie miejskie i podmiejskie, a istniejącym wydłużano trasy do powstających osiedli i zakładów pracy. Na początku lat 90-tych zmienił się znacznie rozkład jazdy, powstała nowa sieć przystanków, a 27 autobusów obsługiwało 10 stałych linii.

Do połowy lat 90-tych flotę zakładu stanowiły głównie pojazdy marki Autosan H9-35, Jelcz M11 oraz Jelcz PR110M. W latach 1995-2000 zakupiono Jelcze 120M oraz pierwsze pojazdy marki MAN (NL222), obniżając znacznie wiek taboru. Łącznie zakupiono w tym okresie 16 nowych autobusów. W marcu 2011 roku dzięki unijnemu dofinansowaniu uruchomiono więcej linii podmiejskich, zakupionych zostało 8 nowoczesnych autobusów MAN Lion’s City z monitoringiem i zapowiedzią głosową kolejnych przystanków.

1 grudnia 2015 zakład budżetowy ZMKS wszedł w struktury spółki Miejskiego Zakładu Komunalnego. W okresie tym tabor miejskiego przewoźnika przeszedł metamorfozę. Dzięki wsparciu środków zewnętrznych możliwy był zakup nowoczesnych, bez-emisyjnych i niskoemisyjnych autobusów, o zróżnicowanej pojemności, które zabezpieczają potrzeby komunikacyjne mieszkańców również na mniej obleganych liniach.

W chwili obecnej flotę zakładu komunikacji stanowi 100% taboru przystosowanego do obsługi osób niepełnosprawnych w tym poruszających się na wózkach inwalidzkich (autobusy niskopodłogowe), 100% taboru wyposażonego w informację pasażerską, 62% taboru z klimatyzacją. 28% taboru stanowią autobusy elektryczne, 80% autobusów spalinowych jest niskoemisyjnych, czyli spełniających normy emisji spalin Euro V EEV i Euro VI, 100% autobusów wyposażonych jest w monitoring wnętrza pojazdów.

Nad konserwacją techniczną tej floty czuwa zespół wykwalifikowanych mechaników, elektryków i informatyków. Zakład posiada własny warsztat mechaniczny, a także stację obsługi pojazdów, serwis opon i serwis klimatyzacji – oferujące swoje usługi również dla wszystkich klientów. Autobusy tankują się na własnej – Miejskiej Stacji Paliw, zaś elektryki – ładują baterie na trzynastu specjalnie dla nich zamontowanych punktach ładowania (10 stanowisk na zajezdni i 3 na terenie miasta). Obsługą pasażerską klientów zajmuje się 67 kierowców i 5 dyspozytorów, pracujących w systemie 12 godzinnym.

Przygotowane do miejskiej i podmiejskiej jazdy czerwone autobusy, stalowowolskiej komunikacji wyruszają codziennie w swoją trasę. W dni robocze ruch na zajezdni przy ulicy KEN rozpoczyna się już przed godziną 5.00. Na linie wyjeżdża 27 pojazdów. Pierwsze kursy rozpoczynają się o godz.5:15, zaś ostatni kierowcy kończą swoją pracę 30 minut po północy. W dni robocze autobusy realizują dziennie ponad 300 kursów na terenie Gminy Stalowa Wola, a także sąsiadujących z nami: Niska, Zaleszan i Pysznicy.

45 lat miejskiej komunikacji to dekady zmian, których zawsze jednym celem było służyć mieszkańcom miasta w sprawnym przemieszczaniu się po Stalowej Woli. Autobusy miejskie zaspokajały potrzeby pasażerów spieszących do pracy, dzieci i młodzieży udających się do szkoły, czy osób starszych dojeżdżających do ośrodków zdrowia i na podmiejskie ogródki działkowe. Przez cały ten okres zespół ZMKS, a dziś MZK mierzył się z rosnącymi potrzebami pasażerów i rozrastającym się obszarem miasta. Każdy nowy rozkład jazdy był logistycznym wyzwaniem, wynikiem wielu doświadczeń oraz głosów samych pasażerów. Zawsze jest rezultatem optymalnego kompromisu, bo komunikacja miejska służyć ma wszystkim jej pasażerom.

Pracownicy stalowowolskiej komunikacji miejskiej wsłuchują się w głosy pasażerów i starają się służyć pomocą. Kierowcy autobusów świadczą odpowiedzialną, często niełatwą pracę. Ich zadaniem jest zapewnienie pasażerom wygodnych i bezpiecznych warunków podróży, punktualność, uprzejmość, opanowanie, a także cierpliwość. Ta praca to misja.
Dyspozytornia, przy zajezdni ZKM to również „biuro rzeczy znalezionych”. Na odbiór czekają tam zawsze czapki, telefony, książki i cała kolekcja przedmiotów należących do zapominalskich.  Prośby i uwagi można też kierować za pomocą portalu społecznościowego Facebook, który jest wirtualnym Biurem Obsługi Klienta MZK. Wszelkie kwestie sporne, jak choćby sprawy mandatów udaje się wyjaśnić dzięki kamerom monitoringu i zwykle pozytywnie rozwiązać.

Dziś stalowowolska komunikacja to jeden największych zakładów miejskiej spółki komunalnej, zatrudniającym 80 osób. Najstarsi pracownicy z sentymentem żegnali, stare 12 metrowe Jelcze. Część z nich trafiło do placówek kultywujących historię miejskiej komunikacji. Perełką wciąż pozostaje wóz Pogotowia Technicznego – Ikarus 280 z 1978 roku i cztery, 16- letnie Jelcze.

Nowoczesność wkroczyła do zakładu lokalnej komunikacji latem 2018 roku.  Na zajezdni pojawiło się 19 nowych autobusów, w tym 10 elektrycznych i 9 spalinowych, niskoemisyjnych. Wszystkie są niskopodłogowe, wyposażone w monitoring, klimatyzację, sieć wi-fi, gniazda do ładowania urządzeń elektrycznych, biletomaty które umożliwiają zakupu biletu w autobusie zarówno w formie gotówkowej, jak i bezgotówkowej. Dodatkowo bilety można również zakupić w każdym autobusie, także w tych starszych, za pomocą karty płatniczej w kasownikach. Aby nie tracić ciepła zimą, a chłodu latem, każdy autobus z nowej floty daje pasażerom możliwość samodzielnego otwierania drzwi pojazdu za pomocą specjalnych przycisków, zamontowanych wewnątrz i na zewnątrz autobusów. Otwieranie drzwi przez pasażerów jest możliwe gdy przyciski podświetlone są na zielono tzn. zostały wcześniej aktywowane przez kierowcę.

W sierpniu 2019 roku zaprezentowany został System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej zapewniający pasażerom dostęp do bieżącej informacji i komunikatów o odjazdach, na tablicach informacji pasażerskiej, stronie internetowej oraz aplikacji mobilnej. Na terenie Stalowej Woli pojawiło się 30 informacyjnych tablic LED, posiadających bezpłatną sieć Wi-FI i kamerę 360 stopni oraz trzy biletomaty stacjonarne na mieście. Wprowadzony został bilet elektroniczny, a system biletowy z kartami imiennymi i na okaziciela posiada funkcjonalność obsługi „elektronicznej portmonetki”. Elementem systemu jest także informacja pasażerska dla osób niedosłyszących, zamontowana przy tablicach informacyjnych oraz podsystem nadzoru ruchu, a także zarządzania monitoringiem wizyjnym, co umożliwia zdalny dostęp do kamer zlokalizowanych na obszarze przystanków, w obrębie biletomatów stacjonarnych oraz w autobusach. Projekt pod nazwą „Mobilny MOF” o wartości 50 mln Stalowa Wola realizowała z gminą Nisko, Zaleszany i Pysznica.

Najważniejszym planem inwestycyjnym dla komunikacji miejskiej jest poprawa jakości świadczonych usług poprzez sukcesywną wymianę taboru na nowy, ekologiczny. Wpłynie to na poprawę stanu lokalnego środowiska, redukcję emisji zanieczyszczeń, co będzie skutkować poprawą warunków i jakości życia mieszkańców Stalowej Woli.

K.G.

Do góry